Mam dziś dla Was kolejną część poradnika dla przedsiębiorców. Tym razem coś dla tych stawiających swoje pierwsze kroki na tym polu, ponieważ tematem dzisiejszego wpisu będzie działalność nierejestrowana. Przypomnę, że jednocześnie prowadzimy zrzutkę na rehabilitację dla pani Róży, więc jeśli treści zawarte w tym wpisie okażą się dla Was cenne lub pomocne – będziemy bardzo wdzięczne za wsparcie!
A teraz oddaję już głos pani Róży, czyli mojej księgowej 🙂
Czym jest działalność nierejestrowana?
Zgodnie z art. 5 Prawa przedsiębiorców nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.
Krótko mówiąc dotyczy to osób, których przychód w całym roku 2018 r., nie przekroczy kwoty 1050 zł brutto miesięcznie.
Taki rodzaj przychodu to właśnie Działalność nierejestrowana, zgodnie z nowymi przepisami które weszły w 2018 roku, zastępując ustawę o swobodzie działalności gospodarczej ustawą o Prawie przedsiębiorców.
Warto tutaj zaznaczyć, że nie każdy przychód poza działalnością gospodarczą będzie od razu działalnością nierejestrowaną.
Przychody osiągane ze sprzedaży okazjonalnej nie będą stanowiły działalności nierejestrowanej. Sprzedażą okazjonalną będzie na przykład wyprzedaż domowej biblioteczki, sprzedaż używanych ubrań po dziecku itp. Nie jest to wówczas ani działalność gospodarcza, ani działalność nierejestrowana.
Działalność nierejestrowana – zasady
Przychody osiągane z działalności nierejestrowanej są przychodami z tzw. innych źródeł i podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej. Trzeba się z nich rozliczyć po zakończeniu danego roku w swoim zeznaniu rocznym.
W związku z tym, iż działalność nierejestrowana nie jest działalnością gospodarczą, osoba ją prowadząca nie odprowadza okresowych zaliczek na podatek dochodowy.
Osiągnięte przychody oraz poniesione koszty uzyskania przychodów (jeśli chodzi o koszty to niestety nie ma jednoznacznej podstawy prawnej regulującej tę kwestię) z tytułu prowadzenia działalności nierejestrowanej, podatnik wykazuje w zeznaniu rocznym PIT-36 w części: inne źródła.
Za działalność nierejestrowaną NIE BĘDZIE MOGŁA w żadnym razie zostać uznana działalność:
- wykonywana w ramach spółki cywilnej lub
- reglamentowana, tj. wymagająca uzyskania koncesji, zezwolenia albo wpisu do rejestru działalności regulowanej.
W przypadku gdy osoba prowadząca działalność nierejestrowaną dokonuje sprzedaży na rzecz osób prywatnych oraz rolników ryczałtowych, należy ustalić, czy w tym przypadku nie jest wymagane posiadanie kasy fiskalnej.
Natomiast gdy osoba prowadząca działalność nierejestrowaną korzysta ze zwolnienia z kasy fiskalnej (np. z uwagi na limit 20 000 zł bądź wpłat na rachunek bankowy), sprzedaż na rzecz osób prywatnych lub rolników ryczałtowych można ujmować w ewidencji sprzedaży bezrachunkowej (nieudokumentowanej).
W przypadku współpracy z firmami sprzedaż należy udokumentować fakturą – fakturą bez VAT w przypadku podmiotów zwolnionych z VAT, fakturą VAT w przypadku podatników czynnych VAT.
W sytuacji gdy nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, co do zasady istnieje obowiązek wystawienia faktury tylko na wyraźną prośbę nabywcy.
Nic też nie stoi na przeszkodzie, aby całą sprzedaż dokumentować fakturami, nawet mimo tego, iż nabywca o nią nie prosi.
Jeśli chodzi o VAT, to w zasadzie sprzedaż nierejestrowana będzie mogła korzystać ze zwolnienia z VAT z uwagi na limit obrotów (200 000 zł). Niemniej należy się upewnić, czy charakter świadczonych usług, bądź rodzaj sprzedawanych towarów, nie nakłada na nas obowiązku rejestracji do VAT już od pierwszej sprzedaży. Odpowiedź znajdziemy w załączniku nr 12 do ustawy o VAT.
Skutki przekroczenia limitu
Jeżeli przychód należny z działalności nieewidencjonowanej (nierejestrowanej) przekroczył w danym miesiącu kwotę 50 proc. minimalnego wynagrodzenia, działalność ta staje się działalnością gospodarczą w rozumieniu prawa przedsiębiorców, począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie tej kwoty.
A to oznacza, że osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą w rozumieniu prawa przedsiębiorców musi złożyć wniosek o wpis do CEIDG w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie kwoty 50 proc. minimalnego wynagrodzenia. Musimy pamiętać też o obowiązku zgłoszenia w ZUS, możemy dokonać tego na dodatkowym formularzu podczas wypełniania zgłoszenia w CEIDG.
Natomiast gdyby podatnik, który przekroczył limit, zaniechał złożenia wniosku, przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o PIT są uzyskiwane, poczynając od dnia następującego po dniu, w którym nastąpił bezskuteczny upływ siedmiodniowego terminu.
Zalety działalności nierejestrowanej:
- brak konieczności zgłaszania działalności w CEIDG, urzędzie skarbowym czy ZUS,
- brak obowiązku opłacania okresowych zaliczek na podatek dochodowy,
- brak obowiązku prowadzenia księgowości – należy jedynie prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży,
- brak obowiązku opłacania składek ZUS oraz składania deklaracji ZUS.
Wady działalności nierejestrowanej:
- brak ubezpieczenia zdrowotnego = brak prawa do darmowej opieki zdrowotnej,
- brak ubezpieczenia chorobowego = brak prawa do zasiłku chorobowego czy macierzyńskiego,
- niska kwota miesięcznego przychodu, która umożliwia, aby prowadzona działalność była działalnością nierejestrowaną,
- ze względu na brak wpisu w CEIDG, możemy w oczach naszych kontrahentów wyglądać na mało wiarygodnych,
- niska zdolność kredytowa bądź nawet jej brak.
Podsumowując…
Prowadzenie niezarejestrowanej działalności jest możliwe wyłącznie dla osób, które przez ostatnie pięć lat nie prowadziły firmy.
Mogą prowadzić ją wyłącznie do momentu, w którym miesięczny przychód z działalności nie przekroczy 50 proc. minimalnego wynagrodzenia (w 2018 roku jest to 1050 zł). W tym okresie nie muszą płacić ZUSu. Przychód uzyskany w ramach tej działalności wykazują dopiero w zeznaniu rocznym. Jeśli uzyskane przychody przekroczą ten limit, osoby te będą zobowiązane dokonać rejestracji firmy w CEIDG w ciągu 7 dni.
Wykonywana działalność nie może wymagać uzyskania koncesji, pozwoleń i licencji. Osoby wykonujące działalność nierejestrowaną nie mogą prowadzić działalności w formie spółki cywilnej.
I to by było na tyle. Razem z panią Różą dziękujemy za wszystkie wpłaty na jej zrzutkę. Nadal jest ona otwarta, a do celu jeszcze sporo brakuje, więc będziemy wdzięczne za każde wsparcie. Służę też namiarami na panią Różę, jeśli potrzebujecie dobrej księgowej.
Zapraszamy Was też na poprzednie wpisy z tej serii:
