Lato to dla wielu z nas ulubiona pora roku. Jest więcej słońca, mamy dzięki temu więcej energii, łatwiej nam zdrowo się odżywiać i ogólnie jakoś tak… Życie jest piękniejsze. Ale lato ma też swoje ciemne strony i właśnie o nich chciałabym dzisiaj napisać. Więc jak zdrowo korzystać z lata?
Bąblowica – co to jest i – dosłownie – z czym to się je?
Mam wrażenie, że o bąblowicy mówi się jeszcze niewiele i nie jest to aż tak powszechna choroba, ale ja usłyszałam o niej rok temu i zdaje się, że ten problem cały czas narasta. A jest on na tyle złożony, że to kolejna obok np. boreliozy choroba, którą trudno się diagnozuje i leczy. Zagrożeniem dla nas są owoce leśne i grzyby, które mogły mieć kontakt z odchodami zarażonych zwierząt, np. lisów lub bezdomnych psów. W momencie ich spożycia do naszego organizmu dostają się jajeczka/larwy groźnego pasożyta, który w agresywny sposób rozprzestrzenia się po naszym organizmie atakując kolejne organy i tworząc guzowate torbiele przypominające nowotwory. Objawy choroby również mogą być podobne, jak w przypadku nowotworów, dlatego często trudno jest ją zdiagnozować i właściwie leczyć. Pacjent jest leczony pod kątem nowotworu, a w rzeczywistości problem leży zupełnie gdzieś indziej. Dodatkowo leczenie bąblowicy jest niezwykle trudne, bo bąblowce i ich jaja są bardzo wytrwałe. Trudny temat, dlatego zdecydowanie lepiej zapobiegać niż leczyć.
A jak zapobiegać? To proste – nie jeść owoców prosto z krzaczka i myć ręce po każdej wizycie w lesie lub kontakcie z bezdomnym psem. Wiem, że takie dzikie owoce są najlepsze, ale to od nas zależy, czy chcemy podjąć idące za tą chwilą przyjemności ryzyko. Wszystkie owoce przed spożyciem powinniśmy dokładnie przepłukać wodą i to samo dotyczy grzybów – popularna metoda sprawdzania, czy grzyb nie jest trujący, może okazać się dla człowieka bardzo zgubna.
Synteza witaminy D vs. szkodliwe promieniowanie UV
O kwestii naturalnej produkcji witaminy D napisałam ostatnio post, więc nie będę się bardziej rozpisywać. Tutaj tylko krótko podsumuję, że pomimo wszelkich starań i spędzania naprawdę dużej ilości czasu na słońcu, nadal kwalifikuję się pod ciężki niedobór witaminy D. Każdemu radziłabym pochylić się nad tym tematem i zbadać sobie poziom witaminy D, ponieważ jest ona niezbędna do prawidłowej pracy całego naszego organizmu. Ma ważny wpływ na odporność, pracę organów wewnętrznych itp. U wielu osób nie obejdzie się bez suplementacji, czasami nawet takiej na receptę.
Na drugiej szali mamy nierozważne korzystanie ze słońca i wierzcie mi, że nie muszę daleko szukać, aby znaleźć przykłady takiego zachowania. Myślę zresztą, że wystarczy przejść się po jakiejkolwiek plaży, aby na ludzkiej skórze zobaczyć wszystkie możliwe odcienie czerwieni. Już pal licho, że się szybciej zestarzeją… Ale po co doprowadzać do takiej skrajności, jaką są oparzenia słoneczne? Dotykają one w szczególności osób, które ze słońca korzystają rzadko, a bardzo intensywnie, bo np. podczas urlopu mają tylko dwa dni ładnej pogody, a koniecznie chcą z niego wrócić opaleni. Poparzenie po kilku dniach może zamieni się w brąz, ale taka poparzona skóra i tak zejdzie. A badania mówią, że każde poparzenie słoneczne przybliża nas do czerniaka, nawet te, które miały miejsce w dzieciństwie! Nie jestem zwolenniczką smarowania się centymetrową warstwą kremu z filtrem co godzinę, a jednak spędzam latem dużo czasu na słońcu i wcale nie jestem z tego powodu poparzona. O swoich patentach na ochronę przed promieniowaniem UV opowiadam we vlogu z kajaków, który przed chwilą dodałam na kanał. We vlogu mówię też o konkursie* z bardzo fajnymi nagrodami, link do niego znajdziecie w opisie pod filmem 🙂
Zapomniałam tam tylko dodać, że ja przygotowuję skórę do słońca już od pierwszych ciepłych dni, wystawiając ją bez ochrony na ok. 30 minut dziennie.
Kleszcze – jak się chronić przed kleszczami i jak postępować po ukąszeniu?
Kleszcze to zdecydowanie moja największa zmora, choć ze względu na posiadanie psa nie kojarzę jej tylko z latem. Kleszcze w przyrodzie występują przez cały rok, również zimą! Tyle tylko, że człowiek zimą ubiera się tak, że raczej nie ma z nimi styczności, dlatego zaliczam to do letnich problemów. I przyznaję się, że mnie kleszcze trochę sterroryzowały. Pozbawiły mnie przyjemności ćwiczenia jogi na trawie i piknikowania na kocyku, bo zapobiegawczo po prostu tego unikam. W poprzednich latach martwiłam się głównie o mojego psa, ale od kiedy Wojtek złapał kleszcza podczas dosłownie 5 minutowego siedzenia na trawie, nieco mnie to wystraszyło. Zaczęłam dużo czytać na temat boreliozy i innych odkleszczowych chorób i autentycznie spuchła mi od tego głowa ;). Wcześniej nie zdawałam sobie sprawy z tego, jak trudno tę chorobę zdiagnozować, jak bardzo zatruwa ona życie i jak kosztowne jest jej leczenie. Leki na boreliozę nie są refundowane, więc osoby z bardziej zaawansowanym stadium choroby muszą wydawać na leczenie nawet kilka tysięcy złotych miesięcznie. W tym okresie truje się organizm dużą ilością antybiotyków, co oczywiście też nie pozostaje bez echa. O boreliozie mogłabym pisać długo, a przede mną jeszcze kilka ważnych tematów do omówienia, więc jeśli już wystarczająco Was nastraszyłam 😉 może lepiej przejdę do zapobiegania.
- W miarę możliwości unikajmy miejsc, gdzie jest zatrzęsienie kleszczy. Coraz częściej czytam prześmiewcze komentarze, że teraz ludzie boją się lasu. Ano boją się i wcale się temu nie dziwię. Ja od kilku lat nie chodzę do Lasu Kabackiego, bo jest tam zatrzęsienie kleszczy i jak donoszą badania – większość z nich jest zarażona boreliozą! Już kilka lat temu, kiedy jeszcze tam chodziliśmy, Luna przynosiła stamtąd kleszcza za każdym razem! Po co mam kusić los? Z tego samego powodu ograniczyłam ilość pikników (wolę je robić na piasku) i jogi na trawie (ale z tego nie chcę tak całkiem rezygnować).
- Róbmy dokładny przegląd ciała po powrocie z miejsc, w których występują kleszcze lub kiedy siedzieliśmy na trawie, nawet w zwykłym, miejskim parku. Najlepiej, kiedy pomoże nam w tym druga osoba, bo kleszcze lubią chować się w mało dostępnych zakamarkach ciała. Kleszcz po wejściu na zwierzę lub człowieka nie wbija się od razu, tylko najpierw wędruje po ciele i liże skórę wybierając sobie miejsce idealne do wczepienia. Stawia na te, gdzie skóra jest cieńsza, np. pod kolanami, w okolicy miejsc intymnych, czy za uszami. Przegląd ciała jest bardzo ważny, bo im krócej kleszcz będzie w naszym ciele, tym mniejsze jest ryzyko zarażenia.
- Wytrzepmy też dokładnie ubranie, w którym byliśmy na spacerze, nie wkładajmy go od razu do szafy. My kiedyś znaleźliśmy kleszcza w pościeli, prawdopodobnie przyniosła go Luna, choć teraz nie jestem pewna, czy nie zrobiło tego któreś z nas. Można mieć kleszcza na ciele i o tym nie wiedzieć, niestety.
- Stosujmy naturalne repelenty. Kleszcze nie znoszą niektórych naturalnych zapachów, np. olejku miętowego. Fajny, naturalny repelent stworzyła Klaudyna. Ja go kupiłam! Można nim pryskać ubranie, lub np. brzegi koca.
- Kiedy już znajdziemy kleszcza na ciele, zachowajmy spokój. Pamiętajmy, że jest tylko jeden słuszny sposób usunięcia kleszcza ze skóry i jest to po prostu wyciągnięcie go, lekko łukowatym ruchem. Pod żadnym pozorem nie można go niczym smarować, bo to kleszcza tylko zestresuje i mówiąc kolokwialnie może on zwymiotować, fundując nam boreliozę lub inne paskudztwo.
- Wyciągniętego kleszcza można zamknąć w probówce i wysłać do pobliskiego laboratorium, aby sprawdzić czy był on nosicielem groźnych dla naszego zdrowia chorób.
- Jeśli okaże się, że tak, warto od razu udać się do lekarza i wdrożyć zalecone przez niego działania profilaktyczne. Na tym etapie niestety dokonujemy wyboru mniejszego zła. Niektórzy decydują się na antybiotykoterapię już po samym ukąszeniu… Zazwyczaj są to osoby, które albo już chorowały na choroby odkleszczowe, albo miały kogoś takiego w swoim otoczeniu (bo takie osoby najbardziej boją się tej choroby, pozostali często lekceważą ryzyko).
- Obserwacja ciała i swojego samopoczucia po ukąszeniu kleszcza jest bardzo ważna, ale trzeba pamiętać, że te pierwsze objawy ostrzegawcze (np. rumień wędrujący) mogą nie pojawić się wcale. Większość źródeł mówi, że pojawiają się u ok. 30% chorych. U pozostałych borelioza może dać objawy nawet dopiero po kilku latach, kiedy jest już mocno rozwinięta.
- Jeśli chodzi o diagnostykę boreliozy, to kwestia ta jest znacznie bardziej skomplikowana, niż myślałam. Ja czytałam na ten temat bardzo obszerne opracowanie w formacie PDF, ale nie mogę go teraz znaleźć (a mimo, że mam je na dysku, to nie mam praw do jego rozpowszechniania). Znalazłam natomiast wywiad o boreliozie, w którym kwestia badań jest omówiona w pigułce, więc warto zerknąć.
Swoją drogą zastanawiam się dokąd to wszystko zmierza. Z roku na rok kleszczy jest coraz więcej i coraz większa część ich populacji przenosi groźne dla człowieka choroby. Czy ktoś wreszcie spróbuje z tym coś zrobić? Czy za kilka lat co drugi człowiek będzie zmagał się z chorobami odkleszczowymi?
Odwodnienie i jego skutki
Tutaj postaram się napisać najkrócej jak się da, bo nie podejrzewam Was o doprowadzanie się do groźnego dla zdrowia, silnego odwodnienia organizmu. Zakładam raczej, że czasami może Wam się zdarzyć wypić za mało wody i nawet nie łączycie tego z faktem, że jesteście senni, rozdrażnieni, brakuje Wam energii, albo boli Was głowa. Nie warto fundować sobie takich spadków formy, kiedy za oknem piękna pogoda, więc pijcie dużo wody i cieszcie się latem :). Jeśli nie lubicie smaku zwykłej, niegazowanej wody, spróbujcie przestawić się na wysokozmineralizowaną, lekko gazowaną, lub domową wodę smakową. Czasami wystarczy listek mięty lub melisy, aby woda “wchodziła” nam o wiele lepiej.
Infekcje intymne
Ostatnie letnie “zagrożenie” dotyczy przede wszystkim kobiet. Kąpiele w naturalnych zbiornikach wodnych, syntetyczna bielizna, wizyty na basenie czy ewentualne przygody seksualne, mogą znacząco zwiększać ryzyko złapania infekcji intymnych. Profilaktycznie warto stosować się do kilku prostych zasad, które pomogą nam zmniejszyć to ryzyko.
- Nie chcę pisać o rzeczach tak oczywistych, jak odpowiednia higiena, ale chcę podkreślić, że w upalne dni warto poświęcić jej nieco więcej uwagi, gdyż w wysokiej temperaturze bakterie szybciej się namnażają. Pomocne mogą okazać się wkładki higieniczne lub częstsza zmiana bielizny.
- Skoro jesteśmy przy bieliźnie – kiedy za oknem upał, lepiej sięgać po bieliznę z naturalnych materiałów, np. przewiewnej bawełny. Sprawdzi się o wiele lepiej, niż obcisła, syntetyczna koronka.
- Lepiej unikać też chodzenia w mokrym kostiumie kąpielowym. Jeśli po wyjściu z wody nie zamierzasz szybko znowu do niej wchodzić, lepiej zmień kostium kąpielowy na suchy.
- Dbajmy o to, aby nikt nie używał naszego ręcznika i same też oczywiście też nie korzystajmy z ręczników innych.
- Kiedy pojawią się pierwsze objawy infekcji, przed wizytą u lekarza warto sięgnąć po naturalne metody walki z nią. Do podmywania się lub nasiadówek można wtedy użyć naparów z ziół, takich jak szałwia, rumianek, kora dębu czy pokrzywa.
- Miesiączka nie musi oznaczać zepsutego urlopu i nawet w trakcie jej trwania można korzystać z kąpieli. Warunkiem jest oczywiście użycie tamponu lub kubeczka menstruacyjnego. W przypadku stosowania tamponu, trzeba wymienić go po każdej kąpieli, gdyż nasiąka on wodą ze zbiornika, w którym się kąpiemy. O wiele lepszym rozwiązaniem jest kubeczek menstruacyjny, który nie tylko hamuje wypływanie krwi miesiączkowej, ale i nie dopuszcza do tego, aby zanieczyszczona woda dostała się głębiej.
Chyba przebrnęłam przez najważniejsze “letnie problemy”, choć oczywiście na upartego można znaleźć ich więcej. Te wydają mi się najważniejsze… I wiem, że zaraz pojawią się komentarze, że przejmowanie się tymi zagrożeniami to odbieranie sobie radości życia, że las jest teraz demonizowany itd. Cóż, wszyscy jesteśmy dorosłymi ludźmi i sami podejmujemy decyzję, czy bierzemy na siebie jakieś ryzyko, czy nie. Ja, ze swoją świadomością czym jest borelioza, nie chcę tego ryzyka podejmować, a radość życia znajduję w wielu innych miejscach i czynnościach, las nie jest jedynym. Najważniejsza jest świadomość zagrożeń, a to, co z nią zrobimy, to już sprawa indywidualna.
Dajcie znać, czy powyższe problemy w jakiś sposób Was dotyczą i jak sobie z nimi radzicie! No i oczywiście życzę Wam zdrowej i bezproblemowej końcówki lata 🙂
*Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020
